Ogólne informacje o Zawadzie

Wzgórze (384 m n.p.m.) na południowy-wschód od centrum Tarnowa, cel licznych spacerów i krótszych wycieczek mieszkańców miasta i sąsiednich miejscowości. Stanowi krawędź progu Pogórza Karpackiego załamującą się dosyć ostro w stronę doliny Białej. Nazwa góry wywodzi się od zabytkowego kościoła p. w. Św. Marcina Biskupa, pochodzącego z XV wieku. Wokół kościoła skupia się wioska Zawada. Oddalona o ok. 5 km na południe od centrum Tarnowa, jest najstarszą osadą i parafią Tarnowa.


Według podania miała się tu wznosić gontyna pogańska, obok której istnieć miało starosłowiańskie grodzisko. Być może było ono kolebką Tarnowa. Zdanie uczonych na ten temat jest podzielone.

W tym miejscu nie pytamy, jak było naprawdę, treść legend jedynie przytaczamy, gdyż mają one swój niepowtarzalny urok i kryją w sobie trudną do sprawdzenia tajemnicę. Jan Leniek w "Dziejach miasta Tarnowa" zanotował wspomnienia Stanisława Wojtarowicza dotyczące podań ludowych związanych z Górą Św. Marcina. Miało tam niegdyś stać miasto, które zapadło się pod ziemię. Miejsce to nazwano Łoziskami - urwiskami powstałymi wskutek częstego zapadania się ziemi. Opowiadano, że w Łoziskach przebywali zbójcy w pieczarach, do których, nawet wskazywano otwór. Według innego podania mieli tam mieszkać ludożercy - najdawniejsi mieszkańcy Tarnowa.

Parafia w Zawadzie powstała prawdopodobnie w XII w. Pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1326 r. Wiz. Z 1665r. informuje, że erygował ją św. Stanisław Biskup.

Biskup P. Wysz w 1400r. zniósł parafię oraz utworzył wikarię parafialną. Z beficjum parafialnego uposażył prałaturę (kantorię w kapitule kolegiackiej).

Na stokach Góry Świętego Marcina w parku znajduje się również zaplecze rekreacyjne chętnie odwiedzane szczególnie przez mieszkańców Tarnowa. Lasy na Górze Święteo Marcina są wyjątkowo ciekawymi obiektami przyrodniczymi. Rosną tutaj unikalnej wartości buki, znjadziemy też będący pod ochroną dziki bluszcz kwitnący. Interesujący jest świat fauny, żyjącej na tej niewielkiej przestrzeni. Spotyka się dzięcioła czarnego i kilka innych jego gatunków (m.in. dzięcioła rosyjskiego- rzadkość w tych stronach) pojawiają się jastrzębie, sarny, lisy a nawet borsuki.

Informacje umieszczone na tej stronie pochodzą z publikacji:
1.Andrzej Matuszczyk "Pogórze Karpackie"
2. Rocznik Diecezji Tarnowskiej 1972
3.www.tarnow.pl